در دنیای امروز که رقابت در صنعت حملونقل به دقیقه و ریال وابسته است، کاهش هدررفت منابع به یکی از اولویتهای اصلی شرکتهای حملونقل هوشمند تبدیل شده است.
مفهوم «اقتصاد دورریز صفر» (Zero Waste Economy) تنها به صنایع تولیدی محدود نمیشود؛ بلکه در حملونقل نیز معنا دارد. در واقع، هر دقیقه توقف غیرضروری کامیون در صف بندر یا هر مسیر اشتباه در برنامهریزی، نوعی «دورریز» محسوب میشود.
شرکتهایی مانند سرحدبار چابهار با درک این واقعیت، میتوانند با بهکارگیری فناوری و تحلیل داده، بهرهوری عملیاتی را به اوج برسانند و نقش مهمی در بهبود زنجیره لجستیکی جنوب کشور ایفا کنند.
مفهوم اقتصاد دورریز صفر در صنعت حملونقل
از کارخانه تا بندر، از بندر تا مقصد
اقتصاد دورریز صفر در حملونقل یعنی کاهش اتلاف منابع انسانی، زمانی، سوختی و مالی در کل مسیر جابهجایی کالا.
این مفهوم با هدف ایجاد یک زنجیره حملونقل بدون وقفه و بدون تأخیر طراحی شده است تا هر مرحله از انتقال کالا با بالاترین بازده انجام شود.
نقش کلیدی داده در کاهش دورریز
با رشد سامانههای دیجیتال و اینترنت اشیا، امروزه هر کامیون منبعی از داده است. اطلاعاتی مثل مسیر حرکت، میزان سوخت، دمای بار، زمان توقف و حتی رفتار راننده، اگر درست تحلیل شود، میتواند به تصمیمسازی دقیق و حذف خطاهای انسانی منجر شود.
چالشهای فعلی حملونقل بندری–جادهای در جنوب ایران
زمان انتظار بالا در بنادر
یکی از چالشهای مزمن حملونقل بندری، صفهای طولانی تخلیه و بارگیری است. در برخی موارد، کامیونها ساعتها بدون استفاده مفید منتظر میمانند. این زمان از دید اقتصاد دورریز صفر، نوعی اتلاف منابع است که باید حذف شود.
نبود هماهنگی میان شرکتهای باربری و رانندگان
بسیاری از شرکتها هنوز بهصورت سنتی عمل میکنند و برنامهریزی مسیر و نوبتدهی رانندگان دستی انجام میشود. این شیوه نهتنها ناکارآمد است، بلکه هزینههای پنهانی مانند مصرف سوخت اضافی و استهلاک خودرو را افزایش میدهد.
راهکارهای سرحدبار چابهار برای دستیابی به اقتصاد دورریز صفر
بهرهگیری از هوش مصنوعی در مدیریت مسیر
با استفاده از الگوریتمهای مسیریابی هوشمند، شرکت میتواند بهترین مسیر از بندر تا مقصد را بر اساس ترافیک، وضعیت جاده و نقاط توقف تعیین کند.
نتیجه: کاهش مصرف سوخت، کاهش زمان سفر و افزایش دقت در تحویل بار.
اتوماسیون فرآیند بارگیری و تخلیه
بهکارگیری سیستمهای زمانبندی دیجیتال در بنادر باعث میشود رانندگان فقط در زمان دقیق نوبت خود وارد منطقه تخلیه یا بارگیری شوند. این کار از ازدحام و توقف غیرضروری جلوگیری میکند.
داشبورد دادهمحور برای تصمیمگیری
تحلیل دادههای تاریخی درباره تأخیرها، خرابی خودروها و بازده مسیرها، به مدیران اجازه میدهد تصمیمات بهینه بگیرند و منابع را به شکلی دقیقتر تخصیص دهند.
اثرات اجرای مدل دورریز صفر بر اقتصاد محلی و ملی
کاهش هزینههای عملیاتی
با حذف اتلاف سوخت و زمان، هزینههای مستقیم شرکتهای حملونقل به طور میانگین تا ۲۰٪ کاهش مییابد. این صرفهجویی در مقیاس ملی میتواند میلیاردها تومان صرفهجویی اقتصادی ایجاد کند.
ارتقای اعتبار برندهای حملونقل
شرکتهایی که در مسیر پایداری و بهرهوری حرکت میکنند، از نظر صاحبان بار و سازمانهای دولتی، شرکای قابل اعتمادتر شناخته میشوند. سرحدبار با اتخاذ این رویکرد، میتواند جایگاه خود را به عنوان پیشرو در لجستیک هوشمند جنوب کشور تثبیت کند.
آینده اقتصاد دورریز صفر در صنعت لجستیک ایران
در آیندهای نزدیک، رقابت میان شرکتهای حملونقل نهفقط بر اساس قیمت، بلکه بر اساس بازده و پایداری عملکرد خواهد بود.
اقتصاد دورریز صفر مسیر حرکت شرکتهای آیندهنگری است که میدانند رشد پایدار تنها از طریق استفاده هوشمند از داده، فناوری و منابع انسانی توانمند ممکن است.
نتیجهگیری
اقتصاد دورریز صفر، نقطه تلاقی فناوری، مدیریت و پایداری است.
شرکت سرحدبار چابهار با تمرکز بر دیجیتالیسازی عملیات و تحلیل دادههای حملونقل، میتواند الگویی ملی برای کاهش اتلاف منابع و افزایش بهرهوری باشد.
چنین نگرشی نهتنها سودآوری شرکت را افزایش میدهد، بلکه نقش سرحدبار را در توسعه اقتصادی جنوب ایران تقویت میکند
