مسیر چابهار – زاهدان یکی از مهمترین شریانهای اقتصادی ایران به شمار میرود؛ مسیری که جنوب شرق کشور را به مرکز و شمال متصل میکند و از نظر ترانزیت کالا، اهمیت فوقالعادهای دارد.
این مسیر نهتنها برای حمل کالاهای صادراتی و وارداتی از بندر چابهار حیاتی است، بلکه بخش مهمی از کریدور بینالمللی شمال–جنوب و شرق–غرب محسوب میشود.
با این حال، در کنار فرصتهای بزرگ، چالشهای جدی نیز در این مسیر وجود دارد که شناخت آنها برای شرکتهای حملونقل مانند سرحدبار چابهار ضروری است.
اهمیت مسیر چابهار – زاهدان
بندر چابهار، تنها بندر اقیانوسی ایران، دروازهای است برای اتصال ایران به بازارهای جهانی از طریق آبهای آزاد.
این بندر مسیر مستقیم به اقیانوس هند دارد و یکی از اهداف استراتژیک دولت، توسعه زیرساختهای ارتباطی آن با استان سیستان و بلوچستان و سایر نقاط کشور است.
جاده چابهار – زاهدان نقش ستون فقرات در این توسعه را بازی میکند. تمامی کالاهایی که از طریق کشتی به بندر چابهار وارد میشوند، برای رسیدن به مناطق مرکزی ایران باید از این مسیر عبور کنند.
به همین دلیل، هرگونه پیشرفت یا عقبماندگی در این جاده، مستقیماً بر هزینه، زمان و کیفیت حملونقل تأثیر میگذارد.
وضعیت کنونی جاده
در سالهای اخیر، دولت پروژههای گستردهای برای بهبود این مسیر آغاز کرده است.
بخشی از محور چابهار – نیکشهر – زاهدان به چهاربانده تبدیل شده و عملیات راهسازی در سایر بخشها نیز ادامه دارد.
با این وجود، هنوز بخشهایی از مسیر از نظر ایمنی، آسفالت و علائم جادهای نیاز به بهبود اساسی دارد.
عبور کامیونهای سنگین، ترافیک فصلی صادرات و واردات، و شرایط آبوهوایی خاص جنوب شرق کشور (از جمله گرمای شدید و طوفانهای شن) سبب فرسودگی سریع جاده شده است.
در نتیجه، تعمیر و نگهداری مداوم برای حفظ ایمنی جاده ضروری است.
چالشهای اصلی حملونقل در این مسیر
۱. زیرساخت ناکافی:
بخشهایی از جاده هنوز دو بانده است و در زمان پیک تردد، احتمال تصادف بالا میرود. نبود استراحتگاههای استاندارد برای رانندگان نیز یکی از مشکلات اساسی است.
۲. ایمنی پایین و تصادفات:
آمارها نشان میدهد بخش قابلتوجهی از تصادفات جادهای استان در همین مسیر رخ میدهد. نبود روشنایی کافی در شب، خستگی رانندگان و کیفیت پایین آسفالت از عوامل مهم این حوادث است.
۳. هزینههای بالا برای رانندگان:
بهدلیل فاصله زیاد، افزایش قیمت سوخت و کمبود مراکز خدماتی در طول مسیر، هزینه سفر برای رانندگان افزایش یافته است. این موضوع سودآوری حملونقل را کاهش داده و در بلندمدت انگیزه رانندگان را کم میکند.
۴. نبود هماهنگی میان نهادها:
در برخی موارد، هماهنگی لازم بین دستگاههای دولتی، پلیس راه، اداره راهداری و شرکتهای حملونقل وجود ندارد. همین موضوع باعث تأخیر در صدور مجوزها و اجرای طرحهای زیرساختی میشود.
فرصتهای توسعه
در کنار چالشها، مسیر چابهار – زاهدان فرصتهایی بینظیر برای رشد اقتصادی دارد که در صورت بهرهبرداری درست، میتواند این منطقه را به یکی از قطبهای لجستیکی کشور تبدیل کند.
۱. توسعه زیرساختهای بینالمللی:
پروژه خط ریلی چابهار – زاهدان که هماکنون در حال اجراست، قرار است بندر چابهار را به شبکه ریلی کشور متصل کند. با بهرهبرداری از این خط، ترکیب حمل جادهای و ریلی، سرعت ترانزیت کالا را چند برابر میکند.
۲. افزایش سرمایهگذاری در لجستیک:
با رونق بندر چابهار، سرمایهگذاران داخلی و خارجی بهویژه از کشورهای هند و افغانستان، علاقهمند به حضور در پروژههای لجستیکی شدهاند. شرکتهایی مانند سرحدبار چابهار میتوانند از این فرصت برای گسترش ناوگان، ساخت انبارهای مرزی و ایجاد دفاتر خدمات حملونقل بهره ببرند.
۳. ایجاد اشتغال محلی:
رشد حملونقل در این مسیر موجب اشتغالزایی گسترده در بخشهای رانندگی، خدمات تعمیراتی، پمپبنزینها و مراکز بینراهی خواهد شد. این امر به بهبود وضعیت اقتصادی مردم بومی منطقه کمک میکند.
۴. افزایش ترانزیت کالا از کشورهای همسایه:
با توجه به موقعیت جغرافیایی چابهار، مسیر زاهدان بهعنوان دروازه ورود کالاهای ترانزیتی افغانستان، پاکستان و آسیای میانه به ایران شناخته میشود. با توسعه زیرساختها، این مسیر میتواند به یکی از شریانهای اصلی ترانزیت منطقه تبدیل شود.
نقش شرکتهای حملونقل در بهرهبرداری از فرصتها
شرکتهایی مانند سرحدبار چابهار میتوانند با اتخاذ راهکارهای هوشمند، از این فرصتها بیشترین بهره را ببرند. برخی از راهکارهای کلیدی عبارتاند از:
• استفاده از سیستمهای هوشمند ردیابی ناوگان برای افزایش ایمنی و کنترل مسیر.
• ایجاد دفاتر هماهنگی حمل بار در نقاط استراتژیک مانند نیکشهر و ایرانشهر برای تسهیل عملیات
• همکاری با شرکتهای بیمه جهت ارائه پوششهای ویژه برای رانندگان و کالاهای عبوری.
• توسعه ارتباط با شرکتهای خارجی فعال در بندر چابهار برای جذب بارهای ترانزیتی.
آینده روشن مسیر چابهار – زاهدان
با ادامه طرحهای توسعهای دولت در جنوب شرق کشور، آینده مسیر چابهار – زاهدان روشنتر از همیشه است.
تکمیل پروژههای جادهای و ریلی، احداث پایانههای مدرن و ورود فناوریهای جدید در حملونقل، میتواند این محور را به یکی از پیشرفتهترین مسیرهای ترانزیتی کشور تبدیل کند.
در این میان، شرکت سرحدبار چابهار با سابقه فعالیت در حملونقل جادهای، میتواند به عنوان بازیگر اصلی این تحول شناخته شود. تمرکز بر ایمنی، زمانبندی دقیق، و استفاده از فناوریهای نوین، این شرکت را به یکی از برندهای معتبر در جنوب کشور تبدیل خواهد کرد.
جمعبندی
مسیر چابهار – زاهدان اگرچه با چالشهایی مانند زیرساخت ناکافی، ایمنی پایین و هزینههای بالا روبهروست، اما ظرفیتهای عظیمی برای توسعه اقتصادی و ترانزیت منطقهای دارد.
با تکمیل پروژههای عمرانی و ورود شرکتهای حملونقل مدرن، این محور میتواند نقش بیبدیلی در اتصال ایران به شبکه تجارت جهانی ایفا کند.
شرکتهایی چون سرحدبار چابهار که با رویکرد حرفهای و فناوریمحور فعالیت میکنند، در خط مقدم این تحول قرار دارند؛ تحولـی که آینده حملونقل ایران را به سوی سرعت، ایمنی و بهرهوری بیشتر هدایت خواهد کرد.
